Happy World Autism Day and Month indeed.
The parent of a seventeen-year-old
autistic person who I will call Abhi ( not the child’s real name) heard of
APAAR and came to meet us this week. It happened to be World Autism Awareness
Day.
This parent is an educated
professional who has singlehandedly made her neurodiverse child literate after
quitting as teacher in two schools. She quit her job because her son went to
five different special schools in Jalandhar growing up, each with major
barriers to her autistic son’s education.Her full time unpaid job has been
caring for Abhi.
In one reputed convent school, he was tied and
hit by a substitute teacher when Abhi was upset about a change in teacher ( his
favourite teacher did not prepare him for this major change I am guessing). In
another school, the driver dropped him home one day while the family was away
and did not inform the family. In the third, he was not taught anything as they
were waiting “for another child with his abilities to put them in one class and assign a teacher.” (This last one is a lovely
school with state of the art infrastructure but no funds for adequate staffing.
Decisions for funds allotment are made by people far removed from the needs of
special schools).
In the fourth school, young Abhi
loved his time, and learnt academics as well as improved his speech. They
wanted to return to this special school after trying another disastrous one but
Abhi was fourteen by then, and that was the cutoff age for this school.
The last school Abhi tried was
actually a therapy centre, We have at least five such therapy centres in
Jalandhar now. Here speech and/or occupational therapy daily is provided at
exorbitant expenses— Rs 15000 per month for one to two hours of daily therapy.
Just for perspective : APAAR asks
for a parent contribution of Rs 4000 for 6 hours of sheltered workshop routine
daily all year except Sundays and ten national holidays. There is yoga,
aerobics, simple cooking, gardening, handicraft and paper bag making with
profits distributed to our neurodiverse workers. There are outings- one big one
monthly, and to local parks on Saturdays.
So this seventeen-year-old Abhi
went daily to this therapy centre. He likes to wear a cap in the winter. He
does not like it being removed.The therapist would remove the cap every day and
Abhi would get irritated. His mother asked they not do it. “Want to see the
extent of his aggression.” was the response. Everyday for two weeks they kept
removing his cap. This is not part of any behavioral therapy. This is torture.
Inciting aggression by annoying a person unable to communicate adequately is
torture which will crush anyone’s spirits and self-esteem. This went on for two
winter weeks.
The teaching there was
non-existent- Abhi would get bored putting in triangles and other shapes in
slots. To be noted : this boy could draw a triangle when told to . His mother
had home schooled him. Abhi’s parents continued in that place for several more
months.
The last straw was the day his mother heard Abhi screaming loudly inside the latched therapy room. She asked for CCTV camera photos. They dragged this for several days saying they would show her, then finally told her they were unable to retrieve camera footage from that particular date.
Now I would have reported this to
the police. The hapless mother withdrew her child. He has been home confined
since then. For seven months now !
She sees aggression and some self
harm. I would be aggressive and might inflict self harm too if I am home
confined with memories of recent demeaning torture , will you not dear
reader ?
Monitoring such therapy centres is
the task of the District Social Security Office whose chief currently holds at least three posts in
more than one district ! Imagine.
Happy World Autism Day.
Meanwhile on April 2, World Autism
Awareness Day was “celebrated”, like World Down Syndrome day was on March 22. I
appreciate bringing attention to the neurodiverse on these special days. I
attended an April 2 webinar where the Punjab government ’s Centre of Excellence
for Autism in Mohali has been re-inaugurated after nine years of building it.
Early intervention is the primary goal.
I attended the IFNR ( Indian
Federation of Neurorehabiliation) conference in CMC, Ludhiana last week.
Enlightening talks.
Day 2 I returned to Ludhiana on
bus for the Autism panel. There were three pediatricians who spoke about
autism, ADHD, pharmacotherapy in both, nutrients and nutraceuticals in autism
(unproven benefit yet) and challenges in habilitation of children. This was all
squeezed into one hour. As if marking a checkbox. Very little time for
questions. What’s more, there was no mention of adults with autism at all,
although most of an autistic person’s lifespan is as an adult.
This is a major omission and a
deep concern of mine. When you do not talk of an elephant in the room, there
will be no visibility to drive policy. There will be more Abhis suffering
abuse, their parents tormented and suffering serious career and health
consequences with 24 hour caregiving to their children who have much potential
that was never tapped from lack of quality schools with special educators
trained in evidence based methods .
Finally, I am trying to meet the
DC for nearly ten days now with a letter that says among other things “APAAR is
not a business like mushrooming one-hour therapy centres charging exorbitant
amounts from harried parents. To keep our vital services accessible to the
common man as well as the poor , we have subsidised rates……We request and
rightfully demand that we be accommodated in one of the many government
buildings lying vacant and unused……”.
We have Abhi and others waiting to
start in APAAR but after our humiliating eviction from PIMS building three
months ago, we are housed in three small rooms in a residence- my residence.
Our lovingly tended orchard in PIMS since 2016 is not ours any more.
Happy April- Autism month to all .
3 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2025
"ਥੈਰੇਪੀ ਸੈਂਟਰਾਂ" ਦੇ ਇਸ ਮੱਧਯੁਗੀ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਨਿਊਰੋਡਾਇਵਰਸ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਤੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤਸ਼ੱਦਦ ਦੀ ਕਹਾਣੀ”
ਵਿਸ਼ਵ ਔਟਿਜ਼ਮ ਦਿਵਸ/ਦਿਹਾੜਾ ਅਤੇ ਮਹੀਨਾ ਮੁਬਾਰਕ ਹੋਵੇ।
ਇੱਕ ਸਤਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਔਟਿਸਟਿਕ ਬੱਚੇ ਜਿਸਨੂੰ ਮੈਂ ਅਭੀ ਕਹਾਂਗੀ (ਬੱਚੇ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਨਹੀਂ), ਦੀ ਮਾਤਾ/ਪੈਰੈਂਟ, ਨੇ APAAR ਬਾਰੇ ਸੁਣਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਮਿਲਣ ਆਏ। ਸਬੱਬ ਨਾਲ ਉਸ ਦਿਨ ਵਿਸ਼ਵ ਔਟਿਜ਼ਮ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਿਹਾੜਾ ਸੀ। 3 ਵਰਨਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਇੱਕ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਤੌਰ ਅਧਿਆਪਕ ਦੋ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਕੇ ਆਪਣੇ ਨਿਊਰੋਡਾਇਵਰਸ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਇਕੱਲਿਆਂ ਹੀ ਸਾਖਰ ਬਣਾਇਆ। 4 ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਇਸ ਲਈ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਕਿਉਂਕਿ ਓਹਨਾਂ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਜਲੰਧਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਿਆਂ ਪੰਜ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਅੰਦਰ ਉਸ ਦੇ ਔਟਿਸਟਿਕ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਨ ਦੌਰਾਣ ਕਈ ਵੱਡੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਲਿਹਾਜ਼ਾ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਅਭੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨਾ ਹੀ ਇੱਕ ਤਰਾਂ ਨਾਲ ਓਹਨਾਂ ਦੀ ਪੂਰੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬਿਨਾਂ ਤਨਖਾਹ ਵਾਲੀ ਨੌਕਰੀ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਇੱਕ ਨਾਮਵਰ ਕਾਨਵੈਂਟ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਅਭੀ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਦੇ ਬਦਲਾਅ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਸੀ (ਮੇਰਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਦੇ ਮਨਪਸੰਦ ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਲਈ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ), ਤਾਂ ਬਦਲੀ ਅਧਿਆਪਕ/ਸਬਸਟਿਟਿਊਟ ਟੀਚਰ ਦੁਆਰਾ ਅਭੀ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਕੁੱਟਿਆ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਦਿਨ ਸਕੂਲ ਬੱਸ ਦਾ ਡਰਾਈਵਰ ਅਭੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਗੈਰ ਮਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਘਰ ਛੱਡ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਤੀਜੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਸਕੂਲ ਵਾਲੇ "ਅਭੀ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਬੱਚੇ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ ਇੱਕ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਓਹਨਾਂ ਵਾਸਤੇ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।" 8 (ਇਹ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਸਕੂਲ ਇੱਕ ਪਿਆਰਾ ਵਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਕੂਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਤਾਂ ਹੈ ਪਰ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸਟਾਫ ਭਰਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਫੰਡ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਫੰਡਾਂ ਦੇ ਅਦਾਨ ਅਲਾਟਮੈਂਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਬੈਠੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ)।
ਚੌਥੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ, ਨੌਜਵਾਨ ਅਭੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਬਿਤਾਇਆ ਸਮਾਂ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇੱਥੇ ਵਿਦਿਆ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਬੋਲ ਉਚਾਰਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਸੋਚ ਵਾਲੇ ਸਕੂਲ ਨੂੰ ਥੋੜੇ ਅਰਸੇ ਲਈ ਅਜ਼ਮਾਉਂਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਓਹ ਵਾਪਸ ਇਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਅਭੀ ਦੀ ਉਮਰ 14 ਸਾਲ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲੇ ਦੀ ਆਖਰੀ ਉਮਰ ਸੀਮਾ ਸੀ। ਅਭੀ ਨੇ ਅਭੀ ਨੇ ਆਖਰੀ ਵਾਰ ਜਿਸ ਸਕੂਲ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਉਹ ਦਰਅਸਲ ਇੱਕ ਥੈਰੇਪੀ ਸੈਂਟਰ ਸੀ। ਹੁਣ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਜਲੰਧਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਪੰਜ ਅਜਿਹੇ ਥੈਰੇਪੀ ਸੈਂਟਰ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੀਚ ਅਤੇ/ਜਾਂ ਆਕੂਪੇਸ਼ਨਲ ਥੈਰੇਪੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹਿੰਗੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ- ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੋ ਘੰਟੇ ਦੀ ਥੈਰੇਪੀ ਲਈ 15000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ। ਸਿਰਫ਼ ਤੁਲਨਾ ਲਈ ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ: APAAR ਐਤਵਾਰ ਅਤੇ ਦੱਸ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਛੁੱਟੀਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਸਾਰਾ ਸਾਲ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 6 ਘੰਟੇ ਸ਼ੈਲਟਰਡ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਰੁਟੀਨ ਦੇ ਬਦਲੇ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ 4000 ਰੁਪਏ ਦਾ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਯੋਗਦਾਨ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਯੋਗਾ, ਐਰੋਬਿਕਸ, ਸਰਲ ਸਨੈਕਸ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ, ਬਾਗਬਾਨੀ, ਦਸਤਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪੇਪਰ ਬੈਗ ਬਣਾਉਣ ਵਰਗੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਦਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਸਾਡੇ ਨਿਊਰੋਡਾਇਵਰਸ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਆਊਟਿੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ - ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਆਊਟਿੰਗ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਹਰ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਪਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਣ ਜਾਣਾ।
17 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਅਭੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਉਪਰੋਕਤ ਦਰਸਾਏ ਮਹਿੰਗੇ ਥੈਰੇਪੀ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਅਭੀ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰ ਤੇ ਟੋਪੀ ਪਾਉਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਇਹ ਉਤਾਰਨਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਥੈਰੇਪੀ ਸੈਂਟਰ ਵਿੱਚ ਥੈਰੇਪਿਸਟ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅਭੀ ਦੀ ਟੋਪੀ ਉਤਾਰ ਦਿੰਦੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਅਭੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਅਭੀ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ। ਅੱਗੋਂ ਜਵਾਬ ਮਿਲਿਆ, "ਅਸੀਂ ਉਸਦੇ ਗੁੱਸੇ ਦੀ ਹੱਦ ਦੇਖਣੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ।" ਦੋ ਹਫਤਿਆਂ ਤੱਕ ਉਹ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਉਸਦੀ ਟੋਪੀ ਉਤਾਰਦੇ ਰਹੇ।
ਇਹ ਕਿਸੇ ਵਿਵਹਾਰ ਸਬੰਧਿਤ ਥੈਰੇਪੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਮਾਨਸਿਕ ਤਸ਼ੱਦਦ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ, ਜੋ ਢੁਕਵੇਂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਸੰਚਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕਦਾ, ਉਸਨੂੰ ਜਾਣ ਬੁਝਕੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਕੇ ਉਸਦਾ ਗੁੱਸਾ ਭੜਕਾਉਣਾ ਇੱਕ ਤਸ਼ੱਦਦ ਹੈ, ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਹੌਂਸਲੇ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਮਾਣ ਨੂੰ ਕੁਚਲ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਹ ਸਭ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ।
ਉੱਥੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਕੋਈ ਨਾਮੋ-ਨਿਸ਼ਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ— ਅਭੀ ਤਿਕੋਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਆਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਟਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦਿਆਂ ਬੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਗੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਯੋਗ ਹੈ: ਜੇਕਰ ਇਸ ਲੜਕੇ ਨੂੰ ਤਿਕੋਣ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਇਹ ਲੜਕਾ ਤਿਕੋਣ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਸੀ। ਅਭੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਉਸ ਥਾਂ 'ਤੇ ਜਾਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਸਬਰ ਦਾ ਬੰਨ੍ਹ ਉਦੋਂ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਅਭੀ ਦੀ ਮਾਤਾ ਨੇ ਅਭੀ ਨੂੰ ਬੰਦ ਥੈਰੇਪੀ ਰੂਮ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜ਼ੋਰ-ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਚੀਕਦੇ ਹੋਏ ਸੁਣਿਆ। ਓਹਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਕੈਮਰਾ ਫੂਟੇਜ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਤੇ ਥੈਰੇਪੀ ਸੈਂਟਰ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਤੇ ਟਾਲ ਮਟੋਲ ਜਾਰੀ ਰਹੀ ਫਿਰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਓਹ ਉਸ ਖਾਸ ਮਿਤੀ ਦੀ ਕੈਮਰਾ ਫੁਟੇਜ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਇਸਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਕਰ ਦਿੰਦੀ। ਇਹ ਬੇਵੱਸ ਮਾਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਓਥੋਂ ਵਾਪਸ ਲੈ ਗਈ ਅਤੇ ਉਹ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਹੈ। ਕਰੀਬ ਸੱਤ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ!
ਉਹ ਗੁੱਸਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਵੈ-ਨੁਕਸਾਨ ਦੇਖਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮੈਨੂੰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਤਸ਼ੱਦਦ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਨਾਲ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਵੀ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਸੀ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਪਿਆਰੇ ਪਾਠਕੋ? ਅਜਿਹੇ ਥੈਰੇਪੀ ਸੈਂਟਰਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਫ਼ਤਰ ਦਾ ਕੰਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਮੁਖੀ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਿੰਨ ਅਹੁਦੇ ਸੰਭਾਲ ਰਿਹਾ ਹੈ! ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ। ਵਿਸ਼ਵ ਔਟਿਜ਼ਮ ਦਿਵਸ ਮੁਬਾਰਕ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ, 2 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ, ਵਿਸ਼ਵ ਔਟਿਜ਼ਮ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦਿਵਸ "ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ", ਜਿਵੇਂ ਕਿ 22 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਡਾਊਨ ਸਿੰਡਰੋਮ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਸ ਦਿਨਾਂ 'ਤੇ ਨਿਊਰੋਡਾਇਵਰਸ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿਵਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ 2 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੈਬੀਨਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਜਿੱਥੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿੱਚ ਔਟਿਜ਼ਮ ਲਈ ਸੈਂਟਰ ਆਫ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਨੂੰ ਨੌਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੜ-ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਮੁੱਖ ਟੀਚਾ ਹੈ।
ਮੈਂ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਸੀਐਮਸੀ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿੱਚ IFNR- ਆਈਐਫਐਨਆਰ (ਇੰਡੀਅਨ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਨਿਊਰੋਰੀਹੈਬਿਲੀਟੇਸ਼ਨ) ਦੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ। ਗਿਆਨਵਰਧਕ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ। ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਮੈਂ ਔਟਿਜ਼ਮ ਪੈਨਲ ਲਈ ਬੱਸ ਰਾਹੀਂ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਾਪਸ ਗਈ। ਤਿੰਨ ਬਾਲ ਰੋਗ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਔਟਿਜ਼ਮ, ADHD, ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਫਾਰਮਾਕੋਥੈਰੇਪੀ, ਔਟਿਜ਼ਮ ਵਿੱਚ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਅਤੇ ਨਿਊਟਰਾਸਿਊਟੀਕਲਸ (ਹਾਲੇ ਸਾਬਤ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਲਾਭ) ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਵਿੱਚ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਸਭ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਵਿੱਚ ਸਮੇਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜਿਵੇਂ ਖਾਨਾ ਪੂਰਤੀ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇ। ਸਵਾਲਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਮਾਂ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਔਟਿਜ਼ਮ ਵਾਲੇ ਬਾਲਗਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਕ ਔਟਿਸਟਿਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜੀਵਨ ਇੱਕ ਬਾਲਗ ਵਜੋਂ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਭੁੱਲ ਹੈ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਲਈ ਡੂੰਘੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹਾਥੀ ਨੂੰ ਅਨਗੌਲਿਆਂ ਕਰਕੇ ਉਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਹੋਰ ਵੀ ਕਿੰਨੇ ਸਾਰੇ “ਅਭੀ” ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣਗੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਪੇ ਤੰਗ-ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ 24 ਘੰਟੇ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਕਾਰਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਰੀਅਰ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧਿਤ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜੇ ਭੁਗਤਣੇ ਪੈਣਗੇ, ਜਦ ਕਿ ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁਨਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਸਨੂੰ ਚੰਗੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬੂਤ-ਅਧਾਰਤ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿੱਖਿਅਕਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ, ਕਦੇ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਨਹੀਂ ਗਿਆ।
ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਮੈਂ ਹੁਣ ਲਗਭਗ ਦਸ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਡੀਸੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪੱਤਰ ਸਮੇਟ ਮਿਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹਾਂ ਜਿਸ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਗੱਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਹ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ "APAAR ਕੋਈ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਦੇ ਥੈਰੇਪੀ ਸੈਂਟਰਾਂ ਵਰਗਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਮਜਬੂਰ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਮੋਟੀ ਰਕਮ ਦੀ ਉਗਰਾਹੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗਰੀਬਾਂ ਦੇ ਵੀ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਰੱਖਣ ਲਈ, ਸਬਸਿਡੀ ਵਾਲੀਆਂ ਦਰਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਹਨ... ਅਸੀਂ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਚਿਤ ਤੌਰ ਤੇ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਖਾਲੀ ਅਤੇ ਬੇਕਾਰ ਪਈਆਂ ਅਨੇਕਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਜਗ੍ਹਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ..."।
ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਅਭੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੋਕ APAAR ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਲਈ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ PIMS ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਤੋਂ ਸਾਡੀ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਬੇਦਖਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਾਂ- ਮੇਰੀ ਰਿਹਾਇਸ਼। 2016 ਤੋਂ PIMS ਵਿੱਚ ਸਾਡਾ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਬਾਗ ਹੁਣ ਸਾਡਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ।
ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪ੍ਰੈਲ- ਔਟਿਜ਼ਮ ਮਹੀਨਾ ਮੁਬਾਰਕ ਹੋਵੇ।
